مهدی موعود | mahdimouood.ir

این لقب را نخستین بار رسول خدا صلی الله علیه و آله به حمزه، عموی خود که در جنگ احد به شهادت رسید، عطا کرد و از آن پس حمزه با این لقب شناخته شد. حمزه به سبب ایمان مستحکم و سابقه درخشانش در حمایت از اسلام و دفاع از شخص رسول خدا صلی الله علیه و آله، همواره مورد توجه و علاقه ایشان بود.

ایثار و فداکاری های حمزه و شجاعت فوق العاده او، در تاریخ اسلام مشهور است.جنگ احد یکی از صحنه های بروز ایمان و ایثار و شجاعت حمزه بود.در کنار این فضایل، چگونگی شهادت او و غربت و مظلومیتش نیز، در میان شهیدان احد و دیگر جنگ های قبل و بعد از آن کم نظیر بوده است. گویا مجموع این فضیلت ها، لقب سید الشهدا را برای حمزه به ارمغان آورد و او را بر سایر شهیدان والا مقام اسلام برتری داد.امامان شیعه نیز همواره این لقب را برای حمزة بن عبدالمطلب به کار می بردند و از انتسسابشان به حمزة سیدالشهدا با افتخار سخن می گفتند.

اعطای لقب سیدالشهدا به اباعبدالله حسین علیه السلام نیز از همین رو بوده است، چرا که شخصیت امام حسین علیه السلام نیز در میان شهیدان عالم بی همتاست و نه تنها نحوه شهادت و غربت و مظلومیت او، بلکه تابندگی و اثر بخشی خونش نیز بی مانند است.

از این رو امام حسین علیه السلام، به حق سرور همه شهیدان عالم است و خون او بر همه خون ها برتری دارد.

اما پرسش این است که چه کسی نخستین بار این لقب را به امام حسین علیه السلام داده است؟

بر اساس روایتی از امام صادق علیه السلام نخستین کسی که امام حسین علیه السلام را با لقب «سیدالشهدا» خواند، جبرئیل بود: یک بار زمانی که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، حسین علیه السلام را در آغوش گرفته بود، به ایشان خبر داد که او سید الشهداست.از آن پس رسول خدا صلی الله علیه و آله او را با این لقب خواند.

پیامبر صلی الله علیه و آله بارها خبر شهادت امام حسین علیه السلام را برای مردم، به ویژه یاران خاص و برذخی خویشان بیان کرده بود. در یکی از این روایات، پیامبر از طرف خداون، حسین بن علی علیه السلام را سید الشهدا معرفی کرد و فرمود: انه سیدُ‌الشُّهداء مِن الاوَّلینَ و الاخِرینَ فِی الدُّنیا وَ الاخرةِ ، وَ سیِّد شَبابِ اهلِ الجَنَّةِ مِنَ الخَلْقِ اَجمَعِینَ؛ «او (حسین) سرور شهیدان از نخستین تا آخرین آنها در دنیا و آخرت است و سرور جوانان همه اهل بهشت است.»

طبق یک روایت مشهور دیگر، که بیشتر منابع آن را نقل کرده‌اند، رسول‌خداˆ صلی الله علیه و آله پس از آن که به نقل از جبرئیل، از شهادت فرزندش در آینده خبر داد، از خدا خواست که حسین علیه السلام را به مقام سروری بر شهیدان برساند.

بنابراین نخستین کسی که لقب سیدالشهداء را به امام حسین علیه السلام داد، رسول‌خداˆ صلی الله علیه و آله از طرف خدا بود، و پس از آن امامان شیعه نیز بر تکرار آن تأکید کردند.

از جمله امام علی‌بن‌الحسین علیه السلام† در بیان فضیلت و قداست سرزمین کربلا بر سایر زمین‌ها به این نکته اشاره می‌کند که این زمین پیکر پاک سیدالشهدا علیه السلام †را در آغوش گرفته است: قال علی‌بن‌الحسین‡: اِتَخَذَاللهُ اَرضَ کَربلا حَرَماً آمِناً مُبارَکا .....الَّتی تَضَمَّنَتْ سیدَ‌الشُّهداء و سیدَ شبابِ أهلِ الجَنَّة: «خداوند زمین کربلا را حرمی امن و پر برکت قرار داده ...که سید‌الشهداء† و سرور جوانان اهل بهشت را در خود جای داده است.»

بر اساس روایات متعدد، امام صادق علیه السلام†، امام حسین† علیه السلام را سیدالشهدا خوانده است.حتی پیش از آن حضرت نیز، میثم تمّار در گفتگو با جَبَلة مَکیَّه، این تعبیر را درباره امام حسین علیه السلام به کار برده بود.

این نشان می‌دهد افراد نزدیک به اهل‌بیت علاوه بر اینکه از شهادت امام خبر داشته‌اند، با لقب سید‌الشهدا برای آن حضرت نیز آشنا بوده‌اند.پس از آن امام صادق علیه السلام آن قدر بر این لقب شریف تاکید کرد که استفاده از آن برای اشاره به امام حسین علیه السلام از آن زمان رایج و فراگیر شد.

طبق روایتی امام صادق علیه السلام به ام‌سعید اَحمَسِیَّه، که مرکبی کرایه کرده بود تا برای زیارت شهیدان به مدینه برود، فرمود: چرا به زیارت سیدالشهدانمی‌روی؟ ام سعید پرسید: سرور شهیدان (سیدالشهدا) کیست؟ امام فرمود: حسین‌بن‌علی است.

بنابراین لقب سیدالشهداء را نخستین بار رسول‌خدا صلی الله علیه و آله به حضرت حمزة‌بن‌عبدالمطلب پس از شهادتش در جنگ اُحد داد و بعد از آن، این لقب را به حسین‌بن‌علی علیه السلام قبل از شهادتش و هنگام خبر دادن از شهادت وی، عطا کرد.

پس از شهادت مظلومانه آن حضرت درکربلا، امامان شیعه بر این لقب تاکید کردند.با تکرار آن در برخی دعاها و زیارت‌نامه‌ها به تدریج عنوان «سید الشهدا» تبدیل به یکی از مشهورترین القاب امام حسین علیه السلام شد.

برگرفته از: مقتل جامع سید الشهدا